Je hebt de stekker in het stopcontact gestopt, maar er gebeurt niets? Staat er wel elektrische spanning op het stopcontact? Je kunt spanning meten met een spanningzoeker. De naam ‘spanningzoeker’ beschrijft eigenlijk beter wat het apparaat daadwerkelijk doet: aanduiden of er wel of geen elektrische spanning aanwezig is. Spanning meten in eenheden doet het namelijk niet, daar is een ander apparaat (spanningsmeter) voor nodig. Spanning meten doe je zo!
Je kunt elektrische spanning meten of zoeken met behulp van verschillende hulpmiddelen. Het is van belang te weten in wat voor een circuit jij elektrische spanning zoekt. Betreft het zwakstroom, zoals in de bedrading van jouw auto, boot of motorfiets? Of gaat het om het onderzoeken van een wisselstroom installatie, zoals de stopcontacten in jouw huis? Verder is het belangrijk onderscheid te maken tussen professionele spanningzoekers en de huis-tuin-en-keuken spanningzoekers.
Er zijn meerder typen spanningzoekers beschikbaar als je elektrische spanning meten wilt. Nogmaals, er wordt hier gesproken over het constateren óf er spanning aanwezig is en niet om hoeveel spanning het gaat.
Eenpolige spanningzoeker
De eenpolige spanningzoeker is de meest eenvoudige spanningzoeker. Het lijkt op een kleine schroevendraaier en kost slechts enkele euro’s in de winkel. Je kunt er wisselspanning (tussen 100 en 240 Volt) mee opsporen, dus prima te gebruiken in huis om het kijken of er stroom op een stopcontact staat. De behuizing is van doorzichtig plastic en in het apparaatje zit een neon-lampje. Voor op de spanningzoeker zit een lange ijzeren punt. Met deze punt zoek je naar een circuit waar spanning op staat. Steek het bijvoorbeeld in een gaatje van jouw stopcontact!
Achterop de spanningzoeker zit een metalen contactplaatje. Hier leg jij jouw vinger op. Jouw lichaam maakt dus eigenlijk ook onderdeel uit van de spanningzoeker. Het heeft de functie van condensatorplaat. Geen zorgen, het is geheel ongevaarlijk en je voelt er helemaal niets van. Zelfs niet als je op blote voeten zou staan. De eenpolige spanningzoeker wordt veel bij werkzaamheden aan een lichtnetinstallatie (zoals thuis) gebruikt als fasetester. De eenpolige spanningzoeker mag niet gebruikt worden voor professioneel gebruik. Er moet altijd een tweepolige spanningszoeker worden gebruikt. Dit is vanwege het feit dat de eenpolige spanningzoeker wellicht váák goed werk verricht, maar niet helemaal als 100% betrouwbaar kan worden beschouwd. Je kunt geen risico lopen, door in de veronderstelling te zijn dat er geen spanning op een netwerk staat, terwijl dit wel het geval is.
Tweepolige spanningzoeker
De tweepolige spanningzoeker kan gebruikt worden voor het opsporen van zowel gelijkstroom als wisselstroom. Het meetbereik kan variëren van 6 tot wel 400 Volt. De tweepolige spanningzoeker heeft twee meetpennen, waarvan één is voorzien van een indicator (bijvoorbeeld LED lampjes, een wijzertje of digitale indicator) die uitslaat als er spanning is gemeten.
Contactloze spanningzoeker
De contactloze spanningzoeker bespeurt een elektrisch spanningsveld rondom een geleider welke onder spanning staat, zoals een stroomdraad of stopcontact. Er hoeft géén contact met de geleider te zijn om de spanning te meten. De contactloze spanningzoeker kan alleen wisselstroom constateren, zoals het elektriciteitsnet bij jou thuis. Het meetbereik ligt tussen de 100 en 1.000 Volt, dus is prima te gebruiken om thuis jouw stopcontacten mee te meten. Als er spanning wordt gemeten, dan licht er een lampje op en/of hoor je een piep.
Zwakstroom spanningzoeker
De zwakstroom spanningzoeker gebruik je voor het meten van spanning in een circuit met zwakstroom (gelijkstroom of wisselstroom tussen 6 en 24 Volt). Denk hierbij aan de bedrading in jouw auto, boot of motorfiets. De meter heeft een draad met een zeer scherpe naald, waarmee je zelfs door de behuizing van een draad moet kunnen prikken om op de (koper)draad te komen. Een andere draad heeft een ‘krokodillenbekje’ welke je kunt bevestigen aan de (voertuig)massa.
Werken met stroom is altijd gevaarlijk. Zeker als je geen idee hebt, waar je mee bezig bent. Bij twijfel geldt het advies: schakel altijd een professional in.
Zo makkelijk is spanning meten!
Kijk ook eens op zomaakjehetzelf.nl voor meer handige klustips en recepten!
De medewerkers van Zomaakjehetzelf.nl zijn dagelijks bezig om de website aan te vullen en te verbeteren. Doel is om zo compleet en correct mogelijk te zijn.
Mocht jij een vraag en/of een opmerking hebben, laat dit dan horen. Stuur een e-mail naar: han@zomaakjehetzelf.nl.